Jan van der Zanden, top-secretaris voor het Ariëns-Comité

Het is nu 125 jaar geleden dat Alphons Ariëns op 15 oktober in Enschede aantrad als kapelaan en aan het werk ging vanuit deze prachtige St. Jacobuskerk. Vanuit zijn werkkamer keek hij uit op de markt. velen hadden in die tijd gedacht dat hij een baanbrekend professor zou worden op het groot-seminarie. Weinigen dichtten hem een opvallende loopbaan toe als begiftigd pastor en de baanbrekende aanstichter van georganiseerd katholiek Nederland. Gerard Brom schrijft in zijn biografie “Wat een overgang van Rome naar het Enschede van toen! Het was een plaats, waar volgens Da Costa’s klacht ‘eeuwge rook de steden zwart verft en de ziel verstikt in smook’, een gat zonder geest en zonder leven, want al wat tegenwoordig in parken of gebouwen bestond toen nog niet. Er waren enkel fabrieken als barakken en huizen als hokken, het een al grauwer dan het andere.”

En toch is die oktoberdatum in 1886 de belangrijkste reden waarom wij hier in deze prachtige Jacobuskerk nu een herdenkingsviering houden. De priester Ariëns is achttien jaren werkzaam gebleven in Enschede en hij heeft zijn baanbrekend werk verricht voor de fabrieksarbeiders en zijn parochianen. Zijn werk is opgevallen en waar Enschede voor de komst van Ariëns de toenmalige kranten nooit haalde, gebeurde dat daarna voortdurend. Er is een Ariëns-Comité opgericht, dat sinds 1935 ijvert voor de zaligverklaring van Ariëns. De herdenking op de derde zondag in november is gekozen omdat omstreeks die datum Ariëns de Rooms-katholieke Werkliedenvereniging oprichtte.

In het bestuur van het Ariëns-Comité heeft Twente altijd een sterke inbreng gehad. Secretaris Jan van der Zanden is geboren in Enschede en hij wordt vanaf nu in het zonnetje gezet. Ariëns speelt in het leven van Jan van der Zanden een grote rol, want hij doorloopt als kind de lagere school op de Alfonsusschool in Enschede, genoemd naar Ariëns. Tussen 1959 en 1969 is hij als jongere en leider betrokken bij de Mgr. Ariensgroep van de verkenners in Enschede. Na zijn opleiding tot onderwijzer wordt hij in 1969 benoemd tot onderwijzer en later hoofd van de Dr. Ariëns basisschool in Haaksbergen. Het is een school die bevalt, want Jan van der Zanden blijft er tot aan zijn pensionering in 2002 werken. Jan van der Zanden volgt het sociale voorbeeld van Ariëns door tussen 1980 en 1992 politiek actief te zijn als raadslid en voorzitter van het CDA Haaksbergen. In diezelfde jaren is hij ook de actieve voorzitter van de Interkerkelijke Hulpdienst Haaksbergen.

Als dus het Ariëns-Comité in 1996 op zoek is naar een secretaris, wordt er niet tevergeefs aangeklopt bij Jan van der Zanden. Hij heeft zich sindsdien ingezet voor het wel en wee van het Ariëns-Comité en dankzij zijn inspanningen is het archief van het Comité op orde gebleven en verrijkt met diverse aanwinsten. Dat laatste is zelfs nog groter geworden als Jan van der Zanden in 2003 toetreedt tot de Historische Kring Haaksbergen met 960 leden, en daar ook secretaris van wordt. Aan de werkgroep Twente heeft Jan van der Zanden altijd een actieve bijdrage gegeven. Bovenal is hij een aimabel mens, betrokken bij het wel en wee van de mensen binnen het Comité, de werkgroep Twente en de vele vrijwilligers in Twente.

Nu Jan van der Zanden afscheid gaat nemen van zijn bestuursfunctie in het Ariëns-Comité, is dat een gepast moment om hem te eren voor zijn vrijwilligerswerk. Het aartsbisdom kent voor deze gelegenheden de Willibrordplaquette, die vergezeld gaat met een oorkonde. Met plezier overhandig ik als teken van waardering voor al uw werk voor kerk en samenleving u deze Willibrordplaquette en oorkonde. Hartelijk gefeliciteerd en ik wens u nog goede tijden toe in Haaksbergen.